خانه » بلاگ » شاخص دلار آمریکا (DXY) چیست و چه نقشی در معاملات فارکس دارد؟ + تحلیل چارت

شاخص دلار آمریکا (DXY) چیست و چه نقشی در معاملات فارکس دارد؟ + تحلیل چارت

در بازار فارکس، شاخص دلار آمریکا (U.S. Dollar Index – DXY) یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیلی به شمار می‌رود. این شاخص، ارزش دلار را در برابر سبدی از ارزهای معتبر جهانی اندازه‌گیری می‌کند و برای معامله‌گران فارکس، مانند قطب‌نما عمل می‌کند. در این مقاله از پرشین فاند، به بررسی دقیق مفهوم شاخص دلار، اهمیت آن، عوامل تأثیرگذار و نحوه استفاده از آن در معاملات می‌پردازیم.

شاخص دلار آمریکا چیست؟

شاخص دلار آمریکا (USDX یا DXY) معیاری است که قدرت نسبی دلار آمریکا (USD) را در برابر سبدی از شش ارز اصلی دنیا نشان میدهد. این شاخص در سال ۱۹۷۳ پس از فروپاشی سیستم برتون وودز ایجاد شد و از آن زمان تا امروز، به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی تحلیل بنیادی در بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ارزهای تشکیل دهنده و وزن آنها:
- یورو (EUR) – 57.6% (بیشترین تأثیر)
- ین ژاپن (JPY) – 13.6%
- پوند انگلیس (GBP) – 11.9%
- دلار کانادا (CAD) – 9.1%
- کرون سوئد (SEK) – 4.2%
- فرانک سوئیس (CHF) – 3.6%
نحوه محاسبه: یک میانگین وزنی هندسی است که ارزش دلار را نسبت به این سبد در یک نقطه خاص (معمولاً مارس 1973=100) مقایسه میکند. افزایش DXY = تقویت دلار نسبت به سبد ارزی. کاهش DXY = تضعیف دلار نسبت به سبد ارزی.

اهمیت شاخص دلار در بازار فارکس

شاخص دلار نقش محوری در تحلیل بازار فارکس دارد، چرا که:

بیش از ۸۰٪ معاملات فارکس با دلار آمریکا انجام می‌شود.
تغییرات DXY نشان‌دهنده تمایلات ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران است.
افزایش شاخص دلار اغلب با کاهش قیمت طلا، نفت و سایر کامودیتی‌ها همراه می‌شود.
تریدرها از آن برای تصمیم‌گیری در ورود یا خروج از معاملات ارزی استفاده می‌کنند.

در پرشین فاند، همواره به تریدرها توصیه می‌کنیم وضعیت شاخص دلار را پیش از هرگونه معامله بررسی کنند، خصوصاً در زمان انتشار اخبار اقتصادی مهم ایالات متحده.

جهت ورود به صفحه چالش های پراپ کلیک کنید

عوامل مؤثر بر شاخص دلار

شاخص دلار به شدت تحت تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی و روانی است. مهم‌ترین عوامل مؤثر عبارت‌اند از:

1 سیاست‌های پولی فدرال رزرو (FOMC)

نرخ بهره (Federal Funds Rate): : نرخ بهره و برنامه‌های تسهیل کمی به شدت بر ارزش دلار تأثیرگذارند. افزایش نرخ بهره مستقیم‌ترین تأثیر را بر تقویت دلار دارد. هر 0.25% افزایش نرخ بهره معمولاً 1.5-2% رشد در DXY ایجاد می‌کند.
عملیات بازار باز: خرید اوراق قرضه (QE) باعث افزایش عرضه دلار و کاهش DXY می‌شود. فروش اوراق (QT) اثر معکوس دارد.
پیش‌بینی‌های نرخ بهره (Dot Plot): تغییر در پیش‌بینی‌های اعضای FOMC حتی بدون تغییر نرخ فعلی، DXY را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

2 شاخص‌های اقتصادی کلان آمریکا

شاخص اشتغال:
- نرخ بیکاری (U3): کاهش هر 0.1% معادل 0.8% رشد DXY
- اشتغال غیرکشاورزی (NFP): هر 100k افزایش بیش از پیش‌بینی ≈ 1% رشد DXY
تورم:
- CPI ماهانه: هر 0.1% افزایش بیش از انتظار ≈ 0.5% رشد DXY
- PCE Core: شاخص مورد توجه فدرال رزرو
رشد اقتصادی:
- GDP فصلی: هر 0.1% افزایش ≈ 0.3% رشد DXY
- شاخص PMI تولیدی: بالای 50 نشانه گسترش اقتصادی

3 تفاضل نرخ بهره (Interest Rate Differential)

فرمول محاسبه: DXY ≈ (i_US – ∑(w_i × i_currency))
- i_US: نرخ بهره آمریکا
- w_i: وزن هر ارز در سبد DXY
- i_currency: نرخ بهره ارز مقابل
مثال: اگر نرخ بهره آمریکا 5.5% و یورو 4% باشد، این تفاضل 1.5% به نفع دلار است.

4 جریان‌های سرمایه‌ای (Capital Flows)

جریان‌های اوراق خزانه: افزایش تقاضای خارجی برای Treasury ≈ رشد DXY
جریان‌های سهام: خروج سرمایه از بازار سهام آمریکا ≈ کاهش DXY
TIC Data: گزارش ماهانه وزارت خزانه‌داری درباره خرید دارایی‌های آمریکایی

5 عوامل ژئوپلیتیک و ریسک‌های سیستمیک

شاخص VIX: افزایش نااطمینانی بازار معمولاً منجر به رشد DXY می‌شود.
تحریم‌های اقتصادی: تحریم‌های بین‌المللی تأثیر دوگانه دارند.
جنگ‌های ارزی: مداخلات بانک‌های مرکزی برای تضعیف ارز خودی.

تأثیرات متقابل (Cross Effects):

همبستگی 90 روزه DXY با:

- نرخ بهره واقعی آمریکا: +0.65
- شاخص S&P 500: -0.45
- قیمت طلا: -0.70
- شاخص کالاهای اساسی: -0.60

کاربرد شاخص دلار در معاملات فارکس

معامله‌گران حرفه‌ای از شاخص دلار به‌عنوان یکی از فیلترهای مهم جهت تأیید یا رد موقعیت‌های معاملاتی استفاده می‌کنند. برای مثال:

اگر DXY در روند صعودی قرار دارد، احتمالاً جفت‌ارز EUR/USD در حال کاهش است.
در استراتژی‌های معاملاتی پراپ تریدینگ در پرشین فاند، معمولاً با بررسی هم‌زمان شاخص دلار و ساختار قیمتی جفت‌ارزها، نقاط ورود دقیق‌تری شناسایی می‌شوند.

همچنین از DXY برای تحلیل همبستگی بازارها (مانند طلا و نفت) نیز بهره گرفته می‌شود.

ارتباط شاخص دلار با بازارهای مالی دیگر

شاخص دلار تنها محدود به بازار فارکس نیست و ارتباط نزدیکی با سایر بازارهای مالی دارد:

طلا و نقره: رابطه معکوس با DXY دارند؛ افزایش شاخص دلار معمولاً باعث کاهش قیمت طلا می‌شود.
بازارهای سهام: گاهی افزایش دلار با افت بازارهای بورس همراه است، به‌ویژه برای شرکت‌های صادرات‌محور.
نفت خام: با توجه به قیمت‌گذاری جهانی نفت بر مبنای دلار، نوسانات DXY بر قیمت نفت تأثیرگذار است.

در واقع، تحلیل شاخص دلار به تریدرها کمک می‌کند تا تصویری جامع‌تر از شرایط کلی بازار داشته باشند.

تحلیل بلند مدت شاخص دلار (DXY)

شاخص دلار در تایم فریم هفتگی؛ کف کانال صعودی بلندمدت خود قرار دارد، که از نظر تکنیکال یک منطقه حمایتی کلیدی محسوب می‌شود.

در صورت حفظ این سطح، انتظار می‌رود پس از یک رنج قیمتی چندماهه، شاهد تقویت مجدد دلار باشیم.

رصد دقیق تحرکات شاخص دلار برای معامله‌گران طلا و کریپتو ضروری است. در صورت تقویت دلار، احتمال کاهش قیمت در این بازارها وجود دارد، اما عوامل بنیادی دیگر (مانند تقاضای نهادی برای بیت‌کوین یا تورم جهانی) نیز باید در نظر گرفته شوند.

شاخص دلار آمریکا (DXY) یکی از ابزارهای کلیدی در تحلیل بازارهای مالی، به‌ویژه بازار فارکس است. با بررسی روند این شاخص، معامله‌گران می‌توانند دید دقیق‌تری نسبت به قدرت یا ضعف دلار آمریکا به دست آورند و تصمیمات بهتری در معاملات خود اتخاذ کنند. پرشین فاند همواره توصیه می‌کند که DXY به عنوان بخشی از استراتژی معاملاتی در نظر گرفته شود.